ساعت ۱۴۰۲ در حالی آغاز می‌شود که در روز ۴ فروردین می‌توان هلال ماه رمضان را در کنار سیاره زهره، درخشان‌ترین جرم آسمانی بعد از خورشید و ماه، مشاهده کرد.
امیرعباس شهدادی، مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان و دبیر انجمن نجوم کرمان در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: اولین سال قرن جدید به پایان رسید و ما دوباره به نوروز رسیده‌ایم؛ زمانی که کره زمین به نقطه اعتدال بهاری در مدار گردش خود به دور خورشید می‌رسد و مدت زمان شب و روزش برابر می‌شود.
وی تاکید کرد: انتخاب نوروز به عنوان مبدأ تقویم خورشیدی علاوه بر ذکاوت، آگاهی و درک درست از حرکت زمین اوج خوش‌سلیقگی ایرانیان باستان را نشان می‌دهد؛ چرا که تحویل سال را با تدبیر و خوش‌ذوقی تمام زمانی انتخاب کردند که طبیعت جانی دوباره می‌گیرد.
شهدادی با اشاره به مهمترین رویدادهای نجومی در سال ۱۴۰۲، اظهار کرد: ۱۵ رویداد نجومی مهم در سال جاری رخ خواهد داد و با معرفی آنها امیدواریم از جذابیت‌های بی نظیر طبیعت آسمان شب در این سال غافل نشویم و مهمتر آن که برای دیدن و رصد این پدیده‌های نجومی به هیچ ابزار خاصی مانند “تلسکوپ” و یا “دوربین دوچشمی” نیازی نیست و با چشم غیر مسلح قابل رؤیت هستند.
وی آغاز رخدادهای سال جاری را رؤیت هلال ماه مبارک رمضان دانست و افزود: در چهارم فروردین ماه می‌توانید هلال ماه مبارک رمضان را در کنار سیاره زهره، درخشان‌ترین جرم آسمانی بعد از خورشید و ماه، مشاهده کنید. از این پدیده نجومی، با نام پدیده “مقارنه” یاد می‌شود؛ مقارنه زمانی اتفاق می‌افتد که به صورت ظاهری دو جرم آسمانی در فاصله نزدیک به هم قرار گیرند.
۳ فروردین‌ماه
مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان ادامه داد: در روز ۳ اردیبهشت نیز مجدد این جرم آسمانی “ماه” و “سیاره زهره” در آسمان نقش‌آفرینی می‌کنند و رصدگران بار دیگر به کمک هلال ماه می‌توانند نظاره‌گر سیاره پر فروغ زهره باشند.
رخداد نجومی خرداد
به گفته وی در آسمان روز ۳۱ خرداد ماه سیاره سرخ رنگ “مریخ” به جمع قبلی اضافه می‌شود و نظاره‌گر اجتماع “هلال ماه”، “سیاره زهره” و سیاره “مریخ” خواهیم بود. در اجتماع‌ها، کمی فاصله اجرام نسب به مقارنه‌ها بیشتر است.
بارش شهایی در تیرماه
شهدادی با بیان اینکه در روز ۷ تیر ماه سال ۱۴۰۲ بارش شهابی “عوایی” را خواهیم داشت، ادامه داد: در طول سال زمین در زمان‌های مشخصی از میان توده‌های ذرات عبور می‌کند. این توده ذرات معمولاً به جای مانده از عبور سیارک‌ها و دنباله‌دارها هستند و هنگامی که وارد جو زمین می‌شوند، به علت سرعت زیاد و اصطکاک با ذرات جو می‌سوزند و برای چند ثانیه منظره باشکوهی توسط یک شهاب در آسمان رقم خواهد خورد.
وی خاطر نشان کرد: رصدگران برای تماشای این پدیده بهتر است از آلودگی نوری شهر فاصله بگیرند و به زیر یک آسمان پرستاره و در عین حال امن بروند، و پس از غروب ماه در بامداد ۸ تیر ماه، شاهد عبور ده‌ها شهاب باشند.
شهدای اضافه کرد: در این ماه و در روز ۲۹ تیرماه باید منتظر اجتماع کم نظیر “ماه”، “سیاره زهره”، “سیاره مریخ”، “سیاره عطارد” و “ستاره قلب‌الاسد” به عنوان پر نورترین ستاره صورت فلکی اسد(شیر) باشیم.
رویداد مردادماه
شهدادی با تاکید بر اینکه در روز ۶ مرداد ماه سال ۱۴۰۲، شاهد رخداد دو پدیده نجومی خواهیم بود، یادآور شد: اولی مقارنه ۰.۴ درجه‌ای ماه و ستاره قلب العقرب که به “قمر در عقرب” هم معروف است؛ پدیده‌ای که حجم زیادی روایت شبه علمی، خرافاتی و بی‌اساس موسوم به بد یمن بودنش را به دوش می‌کشد.
وی از رخداد نجومی دیگری در روز ششم مرداد خبر داد و یادآور شد: در این روز بارش شهابی کم‌فروغ “دلتا دلوی” را نیز داریم که حضور ماه با فاز ۷۱ درصد مانع دیدن حجم زیادی از شهاب‌ها خواهد شد.
دبیر انجمن نجوم کرمان، اظهار کرد: در روز ۲۲ مرداد ماه یکی از معروف‌ترین بارش‌های شهابی سالیانه یعنی بارش شهابی “برساووشی” در نبود ماه فرصت خودنمایی خواهد داشت.
شهدادی میزان بارش ساعتی سر سویی (ZHR) این بارش شهابی را ۱۰۰ شهاب در ساعت عنوان کرد و در این باره توضیح داد: این فاکتور به معنای این است که در شرایط ایده‌آل رصدی در هر ساعت ۱۰۰ شهاب می‌توان دید و در صورتی که رصدگران در محلی به دور از آلودگی نوری آسمان باشند، ده‌ها شهاب این بارش را شکار خواهند کرد.
آغاز شهریور با مقارنه اجرام آسمانی
وی با اشاره به رخدادهای نجومی در شهریورماه ۱۴۰۲، گفت: روز ۹ شهریورماه مجددا یک مقارنه داریم. این پدیده مقارنه “ماه” و “سیاره زحل”، ارباب حلقه‌های سامانه خورشیدی است، همچنین در این شب ماه کامل را نظاره‌گر خواهیم بود.
رخداد نجومی مهرماه
مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان، ادامه داد: همچنین در روز ۲۶ مهر ماه ۱۴۰۲، ستاره “قلب‌العقرب” از دید ناظر زمینی پشت ماه مخفی خواهد شد؛ پدیده‌ای که به “اختفا” معروف است.
به گفته وی،آغاز این اختفا ساعت ۱۷:۵۸ و پایان آن ساعت ۱۹:۱۱ روز ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲ خواهد بود.
شهدادی یادآور شد: ۳۰ مهر ماه نیز اوج بارش شهابی “جباری” با نرخ آهنگ سرسویی(ZHR) ۲۵ شهاب در ساعت خواهد بود. شهاب‌های این بارش کم‌فروغ است؛ اما در صورت خوش‌شانسی همچنان دیدنی خواهند بود.
ماه گرفتگی در آبان ماه
وی از وقوع ماه گرفتگی در آبان ماه خبر داد و گفت: روز ۶ آبان ماه آسمان کل ایران میزبان یک ماه‌گرفتگی جزئی خواهد بود و حدود ۱۲.۴ از سطح ماه به زیر سایه زمین خواهد رفت؛ ماه‌گرفتگی‌ای که شاید جذاب‌ترین پدیده برای عموم علاقه‌مندان باشد.
بارش دیگر در آذر ۱۴۰۲
شهدادی از رخداد بارش شهاب دیگری در آذرماه سال جاری خبر داد و گفت: ۲۳ آذر ماه شاهد اوج بارش شهابی “جوزایی” با نرخ آهنگ سرسویی(ZHR) ۱۵۰ شهاب در ساعت خواهیم بود.
وی تاکید کرد: بعد از غروب خورشید در روز ۲۳ آذر تا قبل از طلوع ماه تا حوالی ساعت ۲۳:۳۰ بهترین زمان برای رصد شهاب‌های این بارش است.
این فعال حوزه نجومی، خاطر نشان کرد: ۳۰ آذر ماه، شب یلدا به عنوان شاهکار محاسبات نجومی و میراثی ارزشمند از نیاکان‌مان است که هرساله در قالب آیینی باستانی در کشورمان گرامی داشته می‌شود.
شهاب‌باران ربعی در انتظار آسمان دی‌ماه
شهدادی اضافه کرد: ۱۴ دی ماه مجددا یک بارش شهابی خواهیم داشت و طی آن شاهد اوج بارش شهابی “ربعی” با نرخ آهنگ سرسویی(ZHR) ۱۲۰ شهاب در ساعت آن هم بدون مزاحمت نور ماه در کل طول شب خواهیم بود.
مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان، افزود: در این مصاحبه رویدادهای نجومی سال ۱۴۰۲ را با هم مرور کردیم تا شاید توجه به طبیعت آسمان شب مجالی باشد تا دغدغه‌های زمینی خود را برای لحظاتی کنار بگذاریم و از دریچه‌ای متفاوت به جهان پیرامون خودمان بنگریم.
