محققان مکانیسمی را کشف کردهاند که توسط آن یک پروتئین، گسترش سلولهای سرطان پستان را از تومور اولیه به بافت سالم تسهیل میکند. این کشف نه تنها درک ما از فرآیند متاستاتیک را بهبود میبخشد، بلکه اولین گام برای توسعه درمانهایی است که این مکانیسم را هدف قرار میدهند.
به گزارش پایگاه خبری قرطاس و به نقل از نیواطلس، توانایی سرطان برای گسترش یا متاستاز از تومور اولیه برای حمله به بافت سالم یکی از کشندهترین مشخصههای آن است. تقریبا در ۳۰ درصد از زنان مبتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه، سرطان متاستاز میکند و بیشتر به استخوانها سرایت میکند.
اکنون، محققان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا کشف کردهاند که پروتئینی به نام داینئین(dynein) برای فرآیند متاستاز در سرطان پستان ضروری است و میتواند یک هدف درمانی جدید ارائه کند که پتانسیل توقف سرطان را دارد.
اردم تابدانوف(Erdem Tabdanov)، از نویسندگان این مطالعه میگوید: این کشف نشان دهنده یک تغییر پارادایم از بسیاری جهات است. تاکنون، نقش داینئین به عنوان تامین کننده نیروی مکانیکی برای تحرک سلولهای سرطانی مشخص نشده بود. اکنون میتوانیم ببینیم که اگر داینئین را هدف قرار دهیم، به طور موثری حرکت این سلولها متوقف میشود و در نتیجه انتشار متاستاتیک متوقف میشود.
پروتئینهای حرکتی مانند داینئین توسط انرژی شیمیایی سوخترسانی میشوند و برای حرکت، تقسیم و سازماندهی فضایی سلولهای یوکاریوتی یا سلولهایی که دارای هسته هستند، ضروری هستند. برای بررسی نقش داینئین، محققان چگونگی مهاجرت سلولهای سرطان پستان را با استفاده از دو مدل انسانی بررسی کردند.
در مدل اول، یک شبکه دو بعدی از الیاف کلاژن، نشان داد که چگونه سلولهای سرطانی از طریق یک ماتریکس خارج سلولی اطراف تومورها حرکت میکنند و چگونه داینئین کلید این حرکت است.
مدل دوم برای شبیهسازی بافت نرم با استفاده از شبکهای از ذرات هیدروژل میکروسکوپی، میکروژلها، طراحی شده بود که به شکلهای سه بعدی تومور مانند به هم متصل شده بودند. همانند مدل اول، محققان دریافتند که داینئین برای حرکت سلولهای سرطانی ضروری است.
امیر شیخی(Amir Sheikhi)، یکی دیگر از نویسندگان این مطالعه میگوید: با استفاده از این مدلهای سهبعدی که تا حدی تومور را شبیهسازی میکنند، متوجه شدیم که اگر داینئین را مسدود کنیم، سلولهای سرطانی نمیتوانند به طور مؤثر حرکت و به بافتهای جامد نفوذ کنند.
در هر دو مدل، ما دریافتیم که داینئین برای حرکت سلولی بسیار مهم است و این یک روش کاملا جدید را برای مدیریت سرطان ارائه میکند.
به جای کشتن سلولهای سرطانی با پرتودرمانی یا شیمی درمانی، ما نشان دادیم که چگونه میتوان آنها را فلج کرد.
این یک خبر عالی است زیرا شما مجبور نیستید سلولها را بکشید، که رویکردی خشن است که هم سلولهای سرطانی و هم سلولهای سالم را هدف قرار میدهد. در عوض، شما فقط باید از حرکت سلولهای سرطانی جلوگیری کنید.
محققان میگویند که پس از برداشتن تومور با جراحی، فلج کردن سلولهای سرطانی باقیمانده ممکن است جایگزین مؤثر و کمتر سمی به جای شیمیدرمانی باشد.
تابدانوف میگوید: ترفند شیمی درمانی این است که سلولهای سرطانی را کمی سریعتر از سایر بخشهای بدن از بین ببریم. این مسابقهای با زمان است.
شیمی درمانی در حالی که مشغول کشتن سلولهای سرطان است، آسیب زیادی به بافتهای سالم و طبیعی بدن وارد میکند. اگر در عوض بتوانیم سرطان را مهار کنیم و جلوی آن را بگیریم، میتوانیم قسمتهای عاری از سرطان بدن را سالمتر نگه داریم.
هرگونه درمان بالقوهای که داینئین را هدف قرار دهد هنوز دور از دسترس است، اما این مطالعه اولین گام مهم در توقف گسترش سرطان پستان است.
این مطالعه در مجله Advanced Science منتشر شده است.
منبع: ایسنا